Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2012

Είθε το 2013 να είναι η χρονιά...
..." που τα όνειρα θα λάβουν ΕΚΔΙΚΗΣΗ "

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΖΑΝΝΗΣ Πρωτοχρονιά 

Άλλο ένα κιτρινισμένο φύλλο σκόρπισε στο άπειρο,
Άλλη μια θαμπή σκιά πέρασε αθόρυβα στο σκοτεινό ημισφαίριο,
Άλλη μια τούφα βαμβάκι στο κεφάλι,
Άλλη μια χούφτα άλατα στις αρτηρίες, στις αρθρώσεις...
Αποβραδίς η τηλεόραση βομβάρδισε τ' αυτιά μας
με λογής-λογής σεισμούς, λιμούς, πολέμους, καταποντισμούς
Και το πρωί η εφημερίδα μάς πυροβόλησε κατάστηθα
Με φόνους, βιασμούς, ληστείες, εκατόμβες της ασφάλτου.
Στο αδειανό καινούριο μου τετράδιο
Κάνω τον απολογισμό τού κόσμου:
Φοβερά τα ελλείμματα, απώλειες τρομερές ∙
Απώλειες σε ψυχές, σ' αισθήματα, σε ομορφιά.
Φυλλομετρώ το ημερολόγιο να μετρήσω τα επιτεύγματά μου:
Ακόμα βρίσκομαι στο «παραλίγο»
Κι η κούραση σωρεύεται, οι ευθύνες βαραίνουν, οι τύψεις κοχλάζουν...
Κι όμως
Σήμερα είμαι χαρούμενος,
Πολύ χαρούμενος,
Ευτυχισμένος.
Στο γιορταστικό τραπέζι
Τα μάτια των παιδιών
Κεριά αναμμένα
Φέγγουν τα μελλοντικά μου σχέδια,
Σχέδια ολοκληρωμένα δίχως «παραλίγο».
Το χαμόγελο της καλής μου
Ζεσταίνει τα παγωμένα μάτια μου,
Η θύμησή μου γεμίζει από τη γεύση μιας άλλης ομορφιάς.
Δεν έχει απόψε θέση για τις τύψεις και τους προβληματισμούς.
Αγαπημένοι μου,
Απόψε φορτίσατε την ψυχή μου με το πιο υψηλό ρεύμα της γης,
Κόψτε την καρδιά μου βασιλόπιτα
Τα μάτια μου φανάρια της ελπίδας
Που φωτίζουν τους δρόμους όλης της οικουμένης.
Και μοιράστε τη σ' όσους πεινούν από αγάπη ∙
Θαρρώ πως πάλι απόψε θα συντελεστεί το θαύμα:
Με μια καρδιά αγάπη να χορτάσουν «πεντακισχίλιοι»,
Πεντάκις μύριοι, μυριάδες πεντάκις μύριοι...
Ας πέσει το φλουρί σ' εμένα, καλή μου,
Το κέντρο της καρδιάς, το πιο ιερό κομμάτι.
Να το φυλάξεις στης ψυχής το εικόνισμα μπροστά
Μέχρι την τελευταία δόση.
Στα δυο αγγελούδια ας πέσουν οι φτερούγες,
Οι δυνατές φτερούγες της αγάπης μου,
Για ν' ανεβούν ψηλά-πολύ ψηλά,
Κει που τους θέλει η πατρική μου περηφάνια...
Πρωτοχρονιά απόψε,
Στις Πρωτοχρονιές πρωτοχρονιά!
Κλείνω την πόρτα στις φοβέρες και τις τύψεις.
Οι φλόγες που χοροπηδούν στο τζάκι
Έκαψαν και την τελευταία αμφιταλάντευση.
Αδειάζω το πολύτιμο σεντούκι μου σ' ένα σακούλι
Και βγαίνω Αη - Βασίλης
Να μοιράσω την κατάκοπη
Μοναχική γριούλα γη μας
Ό,τι της λείπει πιο πολύ:
Την ελπίδα, τη στοργή, την Ειρήνη..

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=fJRe09YMoy8#!

Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2012

ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ «Χριστούγεννα 1948"
Σημαία
ακόμη
τα δίκανα στημένα στους δρόμους
τα μαγικά σύρματα
τα σταυρωτά
και τα σπίρτα καμένα
και πέφτει η οβίδα στη φάτνη
του μικρού Χριστού
το αίμα το αίμα το αίμα
εφιαλτικές γυναίκες
με τρυφερά κέρινα
χέρια
απεγνωσμένα
βόσκουν
στην παγωνιά
καταραμένα πρόβατα
με το σταυρό
στα χέρια
και το τουφέκι της πρωτοχρονιάς
το τόπι
ο σιδηρόδρομος της λησμονιάς
το τόπι του θανάτου

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΚΑΛΑΝΤΑ ΙΚΑΡΙΑΣ

Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2012


Στις 8 Δεκεμβρίου 1980 το νήμα της ζωής του Τζον Λένον κόπηκε από τις σφαίρες ενός θαυμαστή του, του Μαρκ Τσάπμαν, στον οποίον νωρίτερα είχε υπογράψει ένα αυτόγραφο πάνω στο νέο του άλμπουμ. Ο ίδιος, με το μακάριο χιούμορ που τον διέκρινε, 
μας είχε προϊδεάσει για το τέλος του: «Να δείτε που θα πάω είτε από αεροπορικό ατύχημα, είτε από σφαίρα κάποιου τρελού θαυμαστή μου» είχε πει σε μια του συνέντευξη πριν από χρόνια.
http://www.youtube.com/watch?v=njG7p6CSbCU
Φαντάσου να μην υπάρχει παράδεισος
είναι εύκολο εάν εσύ προσπαθήσεις.
Καμία κόλαση κάτω από εμάς
πάνω από εμάς μόνο ουρανός.
Φαντάσου όλους τους ανθρώπους
να ζουν για το σήμερα.
Φαντάσου να μην υπάρχουν χώρες
δεν είναι δύσκολο να το κάνεις.
Τίποτα για να σκοτώσεις ή για να πεθάνεις
και καμία θρησκεία επίσης.
Φαντάσου όλους τους ανθρώπους
να ζουν με ειρήνη.
Ίσως πεις πως είμαι ονειροπόλος
αλλά δεν είμαι μόνο ένας.
Ελπίζω κάποια μέρα εσύ θα μας ενώσεις
και ο κόσμος θα ζει σαν ένας.
Φαντάσου όχι υπάρχοντα
απορώ αν εσύ μπορείς.
Καμία ανάγκη για απληστία ή πείνα.
Μία αδελφοσύνη.
Φαντάσου όλους τους ανθρώπους
να μοιράζονται όλο το κόσμο.
Ίσως πεις πως είμαι ονειροπόλος
αλλά δεν είμαι μόνο ένας.
Ελπίζω κάποια μέρα εσύ θα μας ενώσεις
και ο κόσμος θα ζει σαν ένας.

Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2012

Χρόνης Μίσσιος, από το "καλά εσύ σκοτώθηκες νωρίς":

"Καλά εγώ μια ζωή όλο ενοχές ήμουνα, γιατί όλα τ'απαγορευμένα μάρεσαν : Οι γυναίκες το κρασί, οι πενιές...

Ρε γαμώτο ποτές δεν μπόρεσα να καταλάβω, πως να πούμε ταίριαζε νά'μαστε επαναστάτες δηλαδή άνθρωποι που καιγόμαστε από πάθος για τη ζωή, ρομαντικοί ευαίσθητοι, ερωτευμένοι μέχρι θανάτου με τον άνθρωπο και τη λευτεριά του, να τραβάμε χαμογ

ελώντας για το εκτελεστικό απόσπασμα, να υπομένουμε βασανιστήρια,φυλακές, κακό και νά'μαστε νερουλοί, νερόβραστοι, χωρίς φωτιά μέσα μας, σ'όλη μας τη ζωή χωρίς πάθος, χωρίς ένα φάλτσο, νότες πειθήνιες μέσα στο πεντάγραμμο που ακούνε μονάχα το μαέστρο.

Σκατά. Εκτός από κότες πηγαίνανε να μας κάνουν και μηχανάκια.

Πως να κάνεις μια επανάσταση με μηχανάκια ρε φίλε? Η φαντασία? Το όνειρο? Πως να πεθάνεις?

Ο επαναστάτης είναι πουλί αητός, ερωτευμένος με το φως, με τα λουλούδια, τις γυναίκες, το κρασί, με την αταξία".

Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2012


ANTΩΝ ΤΣΕΧΩΦ. ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ.
«Η ΔΑΣΚΑΛΑ»
Τις προάλλες φώναξα στο γραφείο μου τη δεσποινίδα Ιουλία, τη δασκάλα των παιδιών. Έπρεπε να της δώσω το μισθό της.
- Κάθισε να κάνουμε το λογαριασμό, της είπα. Θα 'χεις ανάγκη από χρήματα και συ ντρέπεσαι να ανοίξεις το στόμα σου... Λοιπόν...
Συμφωνήσαμε για τριάντα ρούβλια το μήνα...
- Για σαράντα.
- Όχι, για τριάντα, το έχω σημειώσει. Εγώ πάντοτε τριάντα ρούβλια δίνω στις δασκάλες... Λοιπόν, έχεις δύο μήνες εδώ...
- Δύο μήνες και πέντε μέρες...
- Δύο μήνες ακριβώς... Το 'χω σημειώσει... Λοιπόν, έχουμε εξήντα ρούβλια. Πρέπει να βγάλουμε εννιά Κυριακές... δε δουλεύετε τις Κυριακές.
Πηγαίνετε περίπατο με τα παιδιά. Έπειτα έχουμε τρεις γιορτές...
Η Ιουλία έγινε κατακόκκινη και άρχισε να τσαλακώνει νευρικά την άκρη του φουστανιού της, μα δεν είπε λέξη.
- Τρεις γιορτές... μας κάνουν δώδεκα ρούβλια το μήνα... Ο Κόλιας ήταν άρρωστος τέσσερις μέρες και δεν του έκανες μάθημα... Μονάχα με τη Βαρβάρα ασχολήθηκες... Τρεις μέρες είχες πονόδοντο και η γυναίκα μου σου είπε να αναπαυτείς μετά το φαγητό... Δώδεκα και εφτά δεκαεννιά. Αφαιρούμε, μας μένουν... Χμ! σαράντα ένα ρούβλια... Σωστά;
Το αριστερό μάτι της Ιουλίας έγινε κατακκόκινο και νότισε. Άρχισε να τρέμει το σαγόνι της. Την έπιασε ένας νευρικός βήχας, έβαλε το μαντίλι στη μύτη της, μα δεν έβγαλε άχνα.
- Την παραμονή της πρωτοχρονιάς έσπασες ένα φλιτζάνι του τσαγιού με το πιατάκι του ... Βγάζουμε δύο ρούβλια ... Το φλιτζάνι κάνει ακριβότερα γιατί είναι οικογενειακό κειμήλιο, μα δεν πειράζει ... Τόσο το χειρότερο! Προχωρούμε! Μια μέρα δεν πρόσεξες τον Κόλια, ανέβηκε ο μικρός στο δέντρο και έσκισε το σακάκι του... Βγάζουμε άλλα δέκα ρούβλια... Άλλη μια μέρα που δεν πρόσεχες, έκλεψε μια καμαριέρα τα μποτάκια της Βαρβάρας. Πρέπει να 'χεις τα μάτια σου τέσσερα, γι' αυτό σε πληρώνουμε... Λοιπόν, βγάζουμε άλλα πέντε ρούβλια. Στις δέκα του Γενάρη σε δάνεισα δέκα ρούβλια...
- Όχι, δεν έγινε τέτοιο πράμα. μουρμούρισε η Ιουλία.
- Το 'χω σημειώσει!
- Καλά...
- Βγάζουμε είκοσι επτά ρούβλια, μας μένουν δεκατέσσερα.
Τα μάτια της Ιουλίας γέμισαν δάκρυα. Κόμποι ιδρώτα γυάλιζαν πάνω στη μύτη της. Κακόμοιρο κορίτσι!
- Μα εγώ μια φορά μονάχα δανείστηκα χρήματα. Μονάχα τρία ρούβλια, από την κυρία, μουρμούρισε η Ιουλία και η φωνή της έτρεμε...
Αυτά είναι όλα όλα που δανείστηκα.
- Μπα; Και γω δεν τα είχα σημειώσει αυτά. Λοιπόν, δεκατέσσερα έξω τρία, μας μένουν έντεκα. Πάρε τα χρήματά σου, αγαπητή μου!
Τρία... τρία, τρία... ένα και ένα... Πάρ' τα...
Και της έδωσα έντεκα ρούβλια. Τα πήρε με τρεμουλιαστά δάχτυλα και τα έβαλε στην τσέπη της.
- Ευχαριστώ, ψιθύρισε.
Πετάχτηκα ορθός και άρχισα να βηματίζω πέρα δώθε στο γραφείο. Με έπιασαν τα δαιμόνια μου.
- Και γιατί με ευχαριστείς;
- Για τα χρήματα.
- Μα, διάολε, εγώ σε έκλεψα, σε λήστεψα! Και μου λες κι ευχαριστώ;
- Οι άλλοι δε μου 'διναν τίποτα!...
- Δε σου 'διναν τίποτα. Φυσικά! Σου έκανα μια φάρσα για να σου γίνει σκληρό μάθημα. Πάρε τα ογδόντα σου ρούβλια! Τα είχα έτοιμα στο φάκελο! Μα γιατί δε φωνάζεις για το δίκιο σου; Γιατί στέκεσαι έτσι σαν χαζή; Μπορείς να ζήσεις σ' αυτό τον κόσμο αν δεν πατήσεις λίγο πόδι, αν δε δείξεις τα δόντια σου; Γιατί είσαι άβουλη;
Μουρμούρισε μερικά ευχαριστώ και βγήκε.

Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012

image

ΟΙ ΕΠΙΓΟΝΟΙ Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ
Εδώ οι πόρτες έγιναν στόματα
Βγαίνουνε ολοένα άνθρωποι σαν οργισμένες λέξεις
Σε δαχτυλοδειχτούν και σε υβρίζουν˙
Νέοι, χτες μόλις παιδιά, με την φλόγα στα μάτια
Νομίσματα νιόκοπα γεμάτα πάθος αγοράς
Όμως το παρελθόν δεν αγοράζεται δε μπορεί πια ν’ αγο-
ραστεί
Η κάθε σπασμένη φωλιά η κάθε σβησμένη λέξη.
Εδώ τα παράθυρα γίναν αγχόνες
Δουλεύουν νύχτα μέρα σα ματόκλαδα
Όμως το αίμα Εκείνων δεν απαγχονίζεται
Δεν υποπτεύονται πώς ολοένα τους κυκλώνει
Δεν υποπτεύονται τι ξεπουλήθηκε—για να δολοφονούν.
Κι όμως υπάρχει πάντα μια εκδίκηση
Μια μυστική ενέδρα χωρίς διέξοδο
Ένας κοχλίας πού ριζώνει πιο βαθιά.
(Στο τέλος όταν όλοι π ε ρ ά σ ο υ ν σαν κι εμάς)

Oι δρόμοι του κόσμου είναι γεμάτοι ποιητές. 
Της Jaquou Utopie

Oι δρόμοι του κόσμου είναι γεμάτοι ποιητές. Μην κλείνεις τα μάτια. Ύψωσέ τα και θα τους αντικρίσεις. Κοίτα το δεκάχρονο παιδί με το ματωμένο κεφάλι στην πόλη της Ισπανίας, κοίτα πως αγκάλιασε τον δρόμο, πως στάθηκε όρθιο απέναντι στη βία, πως κράτησε με παράπονο τη διπλανή του και δάκρυσε με απορία στο αίμα. Κοίτα σου λέω. Κοίτα το εξάχρονο στα συντρίμια της Γάζας. Πως κοίταξε ψηλά και είδε πέρα από το ατσάλινο κέλυφος του πολέμου, στα αστέρια. Κοίτα σου λέω, μην κατεβάζεις τα μάτια. Κοίτα και μέτρα τα εκατομμύρια, σήμερα, εκεί έξω. Τους ποιητές. Κι αν δεν χωράνε τα εκατομμύρια στην οθόνη  κοίτα την πενηντάχρονη στους δρόμους της Αθήνας. Πως στάθηκε αυτή μόνη, με το ρυτιδιασμένο βλέμμα και την πείνα στα χέρια. Κοίτα σου λέω, μην στρέφεις το κεφάλι. Κοίτα τη έγκυο στο νοσοκομείο της Ιρλανδίας. Πως προσμένει ακόμα το άδειο χειρουργικό τραπέζι. Έλα ακόμα πιο κοντά και κοίτα. Κοίτα τον μετανάστη στη γωνία του δρόμου. Πως προσπέρασε την λάμψη της λεπίδας. Ακόμα δεν βλέπεις; Κοίτα σου λέω. Κοίτα τον απολυμένο. Πως αποφάσισε να απεργήσει κι όχι να δηλώσει ασθένεια. Κοίτα και το κορίτσι δίπλα μου. Πως μετά από το επαγγελματικό λύκειο πουλάει λουλούδια στο νυχτερινό κέντρο και το απόγευμα κρατούσε στα χέρια της τις φωτογραφίες του Πολυτεχνείου. Κοίτα πως έφτιαξε μόνη της τη γιορτή. Κοίτα σου λέω. Κοίτα τη δασκάλα. Πως δεν αγάπησε τα σύνορα γιατί αγαπούσε τα παιδιά. Κοίτα ακόμα πιο προσεκτικά. Κοίτα τους αγκαζέ. Πως κρατάνε ακούνητοι, εκεί στην πόρτα, ανοιχτά τα σπίτια των ανθρώπων. Κοίτα ακόμα πιο μακριά. Πέρνα τους ωκεανούς, πέρνα τις οροσειρές. Κοίτα και μέτρα. Και μετά μετρήσου.

Μη σκύβεις το κεφάλι. Κοίτα σου λέω. Κοίτα ξανά και ρώτα. Ρώτα τους. Πως τα καταφέρνουν και κοιτούν με απορία το αίμα, πως μετρούν τ΄αστέρια, πως αγκαλιάζουν τις ρυτίδες, πως γυαλίζουν τα χειρουργικά τραπέζια, πως διαλύουν τις λεπίδες, πως κατεβαίνουν σε απεργίες, πως φτιάχνουν κολάζ με την πύλη και το τανκς και τις λέξεις του Σεπούλβεδα, πως στέκονται όρθιοι, πως αγαπάνε τα παιδιά, πως κρατιούνται αγκαζέ, πως κρατάνε τη ζωή τους. Και πως στέκονται όρθιοι. Ρώτα τους και μάθε. Και μάθε πως ερωτεύονται. Αυτό μάθε πρώτα.

Οι δρόμοι του κόσμου είναι γεμάτοι ποιητές. Και μόνοι, αυτοί, κρατούν στα χέρια τους την ιστορία.

Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012

Σώπα μη μιλάς.... (του Αζίζ Νεσίν)


ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΣΩΠΑΙΝΕΙ - ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ



…Οπου ανθεί ο μέσος όρος παύω να υπάρχω.
Μου είναι αδύνατον να ευδοκιμήσω μέσα στη μάζα της εκάστοτε πλειοψηφίας.
Οι ωραίες μειοψηφίες είναι το κάτι άλλο.
Ή τις κάνω σμαράγδι να φωτίζουν τη νύχτα μου, ή τις τρώω με σοκολάτα και σαντιγύ. Γι αυτό και καμιά ολιγαρχία που εκτιμώ δεν έρχεται ποτέ στα πράγματα.
Όμως, γι αυτό ακριβώς την επιλέγω. Για να μην έρχομαι ποτέ στα πράγματα.

Ο Κήπος Με Τις Αυταπάτες
Δοκίμια Ο. Ελύτη
…Οπου ανθεί ο μέσος όρος παύω να υπάρχω. 
Μου είναι αδύνατον να ευδοκιμήσω μέσα στη μάζα της εκάστοτε πλειοψηφίας. 
Οι ωραίες μειοψηφίες είναι το κάτι άλλο. 
Ή τις κάνω σμαράγδι να φωτίζουν τη νύχτα μου, ή τις τρώω με σοκολάτα και σαντιγύ. Γι αυτό και καμιά ολιγαρχία που εκτιμώ δεν έρχεται ποτέ στα πράγματα. 
Όμως, γι αυτό ακριβώς την επιλέγω. Για να μην έρχομαι ποτέ στα πράγματα. 

Ο Κήπος Με Τις Αυταπάτες
Δοκίμια Ο. Ελύτη

Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2012


Τώρα εἶναι ἁπλὸς θεατὴς
Ἀσήμαντος ἀνθρωπάκος μέσα στὸ πλῆθος
Τώρα πιὰ δὲ χειροκροτεῖ δὲ χειροκροτεῖται
Ξένος περιφέρεται στῶν ὁδῶν τὸ κάλεσμα-

Ἔρχονται ἀπὸ μακριὰ οἱ νέοι σαλπιγκτὲς
Τῶν ἐπίλεκτων κλάσεων τοῦ μέλλοντος
Οἱ κραυγὲς τοὺς γκρεμίζουν τὰ σαθρὰ τείχη
Τήκουν τὴ λάσπη σὲ φωτεινοὺς ρύακες
Ἔρχονται οἱ ἁγνοί, οἱ ἀνυπόκριτοι.
Οἱ βιαστές, οἱ ἀμέτοχοι, οἱ παρθένοι.
Οἱ πονηροὶ συνδαιτυμόνες, οἱ ἀθῶοι
Οἱ ληξίαρχοι τῶν ἡμερῶν μας
Ἔρχεται τὸ μεγάλο παρανάλωμα
Μέσα στοὺς πίδακες τῶν πρόσχαρων νερῶν.
Ἔρχονται οἱ τελευταῖες προδιαγραφές

Μὰ τώρα αὐτὸς εἶναι ἁπλὸς θεατὴς
Ἀνώνυμος ἀνθρωπάκος μέσα στὸ πλῆθος
Μὲ τὰ χέρια στὸ στῆθος σὰν ἕτοιμος νεκρὸς
Τώρα πιὰ δὲ χειροκροτεῖ δὲ χειροκροτεῖται.
(Νὰ ξέρεις πάντα τὸ πότε καὶ τὸ πῶς)

Μ. Αναγνωστάκης.

Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2012


ΠΑΡΟΙΜΙΩΔΕΙΣ ΦΡΑΣΕΙΣ
ΠΙΣΩ ΕΧΕΙ Η ΑΧΛΑΔΑ ΤΗΝ ΟΥΡΑ
Οι Ενετοί, που άλλοτε κυριαρχούσαν στις θάλασσες, εγκαινίασαν πρώτοι τα ιστιοφόρα μεταγωγικά, όταν ήθελαν να μεταφέρουν το στρατό τους. Τα καράβια αυτά ήταν ξύλινα και πελώρια και είχαν σχήμα αχλαδιού. Έσερναν δε τις περισσότερες φορές πίσω τους ένα μικρό καραβάκι, που έβαζαν μέσα τον οπλισμό και τα πολεμοφόδια, όπως ακόμα τρόφιμα και διάφορα πολεμικά σύνεργα. Οι Έλληνες τα είχαν βαφτίσει αχλάδες από το σχήμα τους. Έτσι όταν καμιά φορά στο πέλαγος παρουσιαζότανε κανένα άγνωστο καράβι, οι νησιώτες ( βιγλάτορες) ανέβαιναν πάνω στους βράχους και απ'εκεί παρακολουθούσαν με αγωνία τις κινήσεις του. Αν ήταν απλώς ιστιοφόρο, δεν ανησυχούσαν τόσο, γιατί υπήρχε πιθανότης να συνεχίσει αλλού τον δρόμο του. Αν όμως ήταν "Αχλάδα" τους έπιανε πανικός, γιατί καταλάβαιναν ότι σε λίγο θ'άρχιζαν μάχες, πολιορκίες, πείνες και θάνατοι. Έφευγαν τότε για να πάνε να ετοιμάσουν την άμυνα τους. Από στόμα σε στόμα κυκλοφορούσε η φήμη ότι η "Αχλάδα" έχει πίσω την ουρά. Με την ουρά εννοούσαν το καραβάκι που έσερνε το μεταγωγικό. Άρα επίθεση. Και έλεγαν: "Πίσω έχει η Αχλάδα την ουρά", τι θα γίνει; 


Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2012


ΚΟΥΤΣΟΙ ΣΤΡΑΒΟΙ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ
Στα 1830, σ' ένα χωριουδάκι της Κυνουρίας, στο Άστρος, παρουσιάστηκε ένας περίεργος άνθρωπος, που άρχισε να διαδίδει επίμονα ότι ήταν ο... Άγιος Παντελεήμονας, που ήρθε να σώσει τον κόσμο από τις διάφορες αρρώστιες, που τον μάστιζαν. Όπως ξέρουμε όλοι μας σχεδόν, ο πραγματικός Άγιος Παντελεήμονας είναι ο προστάτης των ανάπηρων και οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι γιατρεύει, εκτός από τις άλλες παθήσεις και τις παραμορφώσεις του σώματος, καθώς και τους τυφλούς. Ο άγνωστος, ωστόσο, του Άστρους δεν έκανε το παραμικρό θαύμα. Επειδή, όμως, δεν ενοχλούσε κανέναν με την παρουσία, τον άφηναν να λέει ό,τι θέλει. Παρ όλ' αυτά, η φήμη πως στο όμορφο χωριό της Κυνουρίας παρουσιάστηκε ο Άγιος Παντελεήμονας, απλώθηκε γρήγορα σε όλη την τότε Ελλάδα. Όπως ήταν επόμενο, όσοι έπασχαν από τα μάτια τους, τ' αφτιά τους, τα πόδια τους και από ένα σωρό άλλες ασθένειες, παράτησαν τα σπίτια τους και τις δουλειές τους και ξεκίνησαν να πάνε στο Άστρος, με την ελπίδα ότι θα γίνουν καλά. Κι ήταν τόσοι πολλοί αυτοί οι ανάπηροι, ώστε από τα διάφορα χωριά που περνούσαν, έλεγαν οι άλλοι που τους έβλεπαν: «Κουτσοί, στραβοί, στον Άγιο Παντελεήμονα».

Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2012

ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ


Μικρό εγκώμιο στην αποτυχία
Κιμπι, Καθημερινή 2 Ιουλίου 2006, (διασκευασμένο κείμενο)

Κακώς έχουμε αναλυθεί σε κοπετούς για τους υποψηφίους που «πάτωσαν» κάτω από τη βάση 10, ο πολιτισμός μας επιβραβεύει την αποτυχία. Έτσι δεν είναι; Υποθέτω ότι έχετε δει εκείνη τη διαφήμιση τράπεζας με τον συνταξιούχο καθηγητή που μπαίνει σ’ ένα χλιδάτο κατάστημα με κάτοχο κάποιον Λαμπρόπουλο. «Είχα ένα μαθητή Λαμπρόπουλο... Αλλ’ αυτός ήταν σκράπας», λέει ο καθηγητής εντυπωσιασμένος από το κατάστημα και βέβαιος ότι αποκλείεται να είναι δημιούργημα του ανεπρόκοπου μαθητή του. Μέχρι που πέφτει μπροστά του. «Κύριε καθηγητά!» λέει ενθουσιασμένος ο μαθητής. «Λαπρόπουλε, εσύ;» απαντά γεμάτος απορία ο καθηγητής. Δεν είμαι σίγουρος αν τ’ όνομα είναι «Λαμπρόπουλος» κι αν ο χαρακτηρισμός είναι «σκράπας» ή «κουμπούρας», δεν έχει και σημασία. Σημασία έχει ότι ο «σκράπας» μαθητής υποδέχεται όλος ευγνωμοσύνη τον καθηγητή του που ενδεχομένως να τον άφησε αρκετές φορές ανεξεταστέο ή και στον τόπο. Αντιθέτως, ο καθηγητής αισθάνεται απλώς έκπληξη, ίσως και ενόχληση γιατί προφανώς προτιμούσε να δει το μαθητή του επαίτη στην είσοδο της εκκλησίας που επισκέπτεται κάθε Κυριακή ή ρακοσυλλέκτη και εν πάση περιπτώσει σε κατάσταση που να δικαιολογεί τον τρόπο που ο ίδιος τον αξιολογούσε. Το ρεζουμέ της ιστορίας των λίγων δευτερολέπτων είναι, βεβαίως, ότι οι τράπεζες πιστεύουν τους ανθρώπους που δεν πιστεύει το σχολικό σύστημα αξιολόγησης και μετατρέπουν –με δάνεια φυσικά– την αποτυχία σε επιτυχία.
Θεωρητικά, λοιπόν, όλη η δακρύβρεχτη φλυαρία για την αποτυχία του εκπαιδευτικού συστήματος που αποτυπώνεται στους 39.000 υποψηφίους με επιδόσεις από 0 έως 9,9, όλες οι απαξιωτικές αναφορές στους άνευ προσόντων «κουμπούρες» είναι καραμπινάτες βλακείες. Για τους 39.000 αποτυχημένους του 2006, ένα τραπεζικό δάνειο με ευνοϊκό επιτόκιο θα αποκαταστήσει τη βαθμολογική υστέρηση, το έλλειμμα γνώσης θα γίνει πλεόνασμα χρήματος, οι κουμπούρες θα μετατραπούν σε δαιμόνιους επιχειρηματίες, οι ειδεχθείς βάτραχοι θα μεταμορφωθούν σε λαμπερά βασιλόπουλα, χάρη στο φιλί της πριγκίπισσας-τράπεζας. [...]
Η πρόθεσή μου είναι απλώς να συνθέσω ένα μικρό, χαμηλόφωνο εγκώμιο στην αποτυχία. Όχι για να παρηγορήσω τους «αποτυχημένους» του εκπαιδευτικού Καιάδα. Δεν υπάρχει λόγος. Από πότε, άλλωστε, το «10» έγινε η διαχωριστική γραμμή του κόσμου μας; Έχουμε ένα σωρό άλλα σύνορα που καταργούν και υπερβαίνουν αυτόν τον αμφίβολο διαχωρισμό ανάμεσα στους επιτυχημένους και αποτυχημένους. Οι άνθρωποι μπορεί να είναι πλούσιοι, μεσαίοι ή φτωχοί. Είναι εργαζόμενοι, άνεργοι ή «εξ οφίτσιο» αργόσχολοι. Είναι ιδιοκτήτες ή προλετάριοι. Μορφωμένοι, ημιμαθείς ή αμόρφωτοι. Έχουμε τόσες διαχωριστικές γραμμές που δεν αντιλαμβάνομαι γιατί πρέπει να χωριστούμε στους «άνω του 10» και στους «κάτω του 10». Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για εφήβους. Κι ακόμη περισσότερο όταν οι επιτιμητές και κριτές τους ομολογούν ότι η αποτυχία δεν είναι δική τους, αλλά του εκπαιδευτικού συστήματος. Συμφωνώ και επαυξάνω. Και θα έλεγα επιπλέον ότι ο μέσος φορολογούμενος γονεύς δικαιούται, ανάλογα με το βαθμό «αποτυχίας» του γόνου του, να ζητήσει τα λεφτά που κατέβαλε για 13 χρόνια εκπαίδευσης. Το κράτος, πριν βουτήξει στα βαθιά νερά της μεταρρυθμιστικής αβελτηρίας, και εφόσον ομολογεί ότι με τη βαθμολόγηση των μαθητών βαθμολογείται το ίδιο και οι εκπαιδευτικές του πολιτικές, ας κάνει το λογαριασμό κι ας δώσει στους φορολογούμενους πίσω όσα τους πήρε. Αυτό είναι τουλάχιστον μια τίμια συναλλαγή. Και τότε θα δικαιούται να απαγορεύσει την είσοδο των «αποτυχημένων» στις πλεονάζουσες θέσεις ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Αλλά επειδή το κράτος και οι πολιτικοί μας, όταν η κουβέντα φτάνει στα φράγκα,
θυμούνται ότι «πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού» (τσιφούτηδες!), υπάρχει η άλλη λύση. Να
αποδεσμεύσουν την εκπαίδευση από το βραχνά της επίδοσης, το σχολείο από τη λογική του ανταγωνισμού και της επιβράβευσης και τους εκπαιδευόμενους από τη ρετσινιά του «αποτυχημένου». Οι Λατίνοι έλεγαν 
homo educandus, ο άνθρωπος πρέπει να μορφώνεται (και όχι να παραμορφώνεται) και εννοούσαν αυτό που μερικοί χρυσοπληρωμένοι τεχνοκράτες αποκαλούν σήμερα «διά βίου εκπαίδευση». Αλλά οι Λατίνοι όπως και οι Έλληνες κυριολεκτούσαν, αντιλαμβάνονταν τη γνώση σαν ένα ανοικτό, απεριόριστο σύμπαν, όχι σαν ένα κλειστό σύστημα, οργανωμένο σε ερωταπαντήσεις multiple choice πληροφοριών, που βαθμολογείται ανά πάσα στιγμή στην κλίμακα 0-20 και αποκλείει από την επόμενη βαθμίδα γνώσης τους «αποτυχημένους».
Άλλωστε –και επανέρχομαι στο αρχικό μου επιχείρημα– ζούμε σ’ έναν οικονομικό πολιτισμό που επιβραβεύει ποικιλοτρόπως την «αποτυχία». Παρακολουθείτε μουντιάλ; Προφανώς! Ζητήστε, λοιπόν, τα βιογραφικά όλων των αστέρων του γηπέδου που τα συμβόλαιά τους ξεπερνούν σε αξία το ετήσιο ΑΕΠ της Ελλάδας. Ψάξτε τις σχολικές και σπουδαστικές τους επιδόσεις και θα διαπιστώσετε ότι αυτή η λαμπερή ομάδα των χρυσοπληρωμένων, επιτυχημένων μπαλαδόρων είναι στην πλειοψηφία τους μια δράκα αποτυχημένων αποφοίτων της υποχρεωτικής εκπαίδευσης· αν αποφοίτησαν, βέβαια, ποτέ. Έπειτα, ρίξτε μια ματιά στα ανορεξικά ή πληθωρικά κορμιά της πασαρέλας που η μόνη τους δεξιότητα είναι να ντύνονται και να γδύνονται και θα διαπιστώσετε ότι, παρότι η καλύτερη επίδοση που είχαν ποτέ ήταν η νίκη τους σε κάποια καλλιστεία, έχουν ετήσιο εισόδημα ίσο με τις ισόβιες αποδοχές του σημαντικότερου πρύτανη ευρωπαϊκού πανεπιστημίου. Υπάρχουν, βεβαίως, και τα πολύ δημοφιλέστερα παραδείγματα για την αναξιοπιστία των συστημάτων σχολικής αξιολόγησης· όπως οι κακές επιδόσεις του Αϊνστάιν στο σχολείο, η δυσλεξία του Δημοσθένη, η έμμονη ετεροαπασχόληση του θεολόγου Δαρβίνου, η απόλυτη ανέχεια του Βαν Γκονγκ, η αυτοδιδασκαλία του Ρικάρντο που ολοκλήρωσε τις συντομότατες σπουδές του στα 14 χρόνια του και αυτο-συνταξιοδοτήθηκε στα 42 του για να αφιερωθεί στη φιλοσοφία της αγοράς. Αν όλοι αυτοί, ως έφηβοι, αξιολογούνταν από το άκαμπτο βαθμοθηρικό μας σύστημα, το πιθανότερο είναι ότι θα κοσμούσαν τις στατιστικές της αποτυχίας.

Προφορική και ουσιαστική άσκηση: να χαρακτηρίσετε τη γλώσσα του κειμένου (λεξιλόγιο, συντακτικό, σχήματα λόγου, γραμματικοί τύποι). εντοπίστε στοιχεία που σας αρέσουν και στοιχεία που δε σας αρέσουν.

1.      Να γίνει περίληψη εκατό (100) περίπου λέξεων. 
Πριν γράψετε την περίληψη φροντίστε να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα:
α) ποιο είναι το θέμα του κειμένου;
β) ποια είναι η άποψη της συγγραφέα;
γ) για ποιο λόγο γράφει το κείμενο;
δ) τι είδος κειμένου είναι;
2.      Ποιο είναι το θέμα του κειμένου; Ποια είναι η θέση του συγγραφέα; Τεκμηριώστε την απάντησή σας.
3.      Το κείμενο χρησιμοποιεί ως τρόπο πειθούς την επίκληση στη λογική.
α. Να εντοπίσετε ένα επιχείρημα και να το ξαναδιατυπώσετε με εμφανώς επαγωγική μορφή.
β. Να εντοπίσετε τεκμήρια που στηρίζουν τη σκέψη του συγγραφέα.
4.      Η επίκληση του συναισθήματος γίνεται με τους εξής τρόπους: αφήγηση, περιγραφή, χιούμορ και ειρωνεία. Να εντοπίσετε σημεία όπου ο συγγραφέας χρησιμοποιεί καθένα από αυτούς τους τρόπους.
5.      Οι τρόποι ανάπτυξης παραγράφου είναι οι εξής: αναλογία, αιτιολόγηση, σύγκριση-αντίθεση, παραδείγματα, αίτιο-αποτέλεσμα, διαίρεση, ορισμός και συνδυασμός μεθόδων. Με ποιο τρόπο αναπτύσσεται η πρώτη παράγραφος; Ποια είναι τα δομικά της μέρη; (θεματική περίοδος, λεπτομέρειες, κατακλείδα)
6.      Ποιο είναι το νόημα της φράσης «homo educandus» στην τέταρτη (4) παράγραφο; Αναπτύξτε τη σκέψη σας. (70 – 80 λέξεις)
7.      Η βάση του «10» για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση παρουσιάζεται ως ένα μέτρο για την αναβάθμιση τόσο του Λυκείου όσο και των ΑΕΙ. Ποια είναι η προσωπική σας θέση; Τι μέτρα θα προτείνατε εσείς για τη βελτίωση των σπουδών στο Λύκειο. Γράφετε ένα άρθρο πεντακοσίων περίπου λέξεων που θα στείλετε σε εφημερίδα.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Θεωρία -Παραδείγματα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Θεωρία -Παραδείγματα

ΛΕΞΙΚΟ ΣΥΝΩΝΥΜΩΝ

ΛΕΞΙΚΟ ΑΝΤΩΝΥΜΩΝ

Τα κειμενικά είδη ως επικοινωνιακά πλαίσια.


Τρόποι ανάλυσης θέματος και χώροι άντλησης υλικού για τα ζητούμενα.

Ανάλυση θέματος
Για να συγκεντρώσουμε το υλικό για ένα θέμα, πρέπει να το αναλύσουμε.
Οι μέθοδοι ανάλυσης είναι έξι: ο ορισμός, η διαίρεση, η διευκρίνιση, η σύγκριση/αντίθεση, η αιτιολογική ανάλυσηκαι, τέλος, η ανάλυση διαδικασίας.
Πιο συγκεκριμένα:
1) Ο ορισμός μας δίνει εκείνα τα στοιχεία που συνιστούν την έννοια ή το θέμα, που θέλουμε να αναπτύξουμε. Αναγράφουμε ποιο είναι το γενικό της χαρακτηριστικό και τι είναι αυτά που την διαφοροποιεί από άλλες ομοειδείς έννοιες. Ο ορισμός της έννοιας μπορεί να δώσει περισσότερες έννοιες που θα πρέπει εμείς να μελετήσουμε.
2) Η διαίρεση φανερώνει τα μέρη της έννοιας, τα στοιχεία που την αποτελούν (συνθέτουν). Γίνεται με ποικίλα κριτήρια (πολιτικά, κοινωνικά, ηθικά, οντολογικά, πολιτισμικά ή άλλα), ανάλογα πάντα με το θέμα που αναλύουμε. Έκτος από την αρχική διαίρεση, μπορούμε να κάνουμε και δευτερογενείς…
3) Διευκρίνιση, μπορούμε να διερευνήσουμε πτυχές του θέματος από μία ειδικότερη άποψη. Πχ. Η μελέτη ή η προστασία του περιβάλλοντος ως επαγγελματική προοπτική.
4) Σύγκριση/αντίθεση, διερευνούμε το θέμα σε σχέση με το παρελθόν ή με το μέλλον. Ή ακόμα και σε σχέση με τις γειτονικές χώρες. ‘Η συσχετίζουμε το θέμα με άλλα παρόμοια/συγγενικά. Ή πτυχές του θέματος μεταξύ τους. Ή …
5) Αιτιολογική ανάλυση, αναζητούμε τα διάφορα αίτια του φαινομένου που εξετάζουμε (πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά, ιστορικά, ψυχολογικά κ.τ.λ.).
6)Ανάλυση διαδικασίας, συνήθως πραγματοποιούμε μία ιστορική αναδρομή. Εξετάζουμε το «θέμα», από τη στιγμή που αυτό «γεννιέται» έως τις μέρες μας.
Κάθε φορά εμείς (και η διατύπωση του θέματος που μας οδηγεί) επιλέγουμε τον τρόπο και τις μεθόδους ανάλυσης του θέματος.

Από πού αντλούμε υλικό για την ανάλυση του θέματος και ανάπτυξη των ζητούμενων.
Υλικός τομέας: ανεργία, αεργία, εργασία, επάγγελμα, επαγγελματική αναγνώριση, οικονομική αυτάρκεια, κάλυψη βιοτικών αναγκών, άνοδος βιοτικού επιπέδου, υγεία, χρήμα, υλικές απολαύσεις, υλικά αγαθά, οικονομική >>> κοινωνική άνοδος, καταναλωτισμός, ευδαιμονιστή αντίληψη της ζωής, θεοποίηση της ύλης και του χρήματος,εξειδίκευση, οικολογικά προβλήματα.
Πνευματικός τόμέας: Γνώση, επιστήμη, τεχνολογία, παιδεία, εκπαίδευση, αγωγή, μόρφωση, πνευματική καλλιέργεια, ορθολογιστικό πνεύμα, ιδεολογία, ιδέα, πνευματικός άνθρωπος, ανθρωπισμός, σκέψη, κρίση, ημιμάθεια, αμάθεια, φιλοσοφικός στοχασμός, φανατισμός, μισαλλοδοξία, προπαγάνδα, γράμματα.
Κοινωνικός τομέας: εγκληματικότητα, αλλοτρίωση, μηχανοποίηση της ζωής, κοινωνικά δικαιώματα και υποχρεώσεις, ατομικισμός, ομαδικό πνεύμα, συνεργασία, αλληλοκατανόηση, μαζοποίηση, αποξένωση, βία, εγκληματικότητα, ναρκωτικά, ρατσισμός, κοινωνικές διακρίσεις, ειρήνη, συναδέλφωση, ισότητα, δικαιοσύνη, ελευθερία, αξιοκρατία, άμιλλα, κοινωνικές σχέσεις και κοινωνικός ιστός, κοινωνικοποίηση, χουλιγκανισμός, αστυφιλία, ταμπού, κοινωνικές τάξεις.
Ηθικός τομέας: Αρετή, υπευθυνότητα, αμοραλισμός, ηθική ευθύνη, αγάπη, καλοσύνη, ευγένεια, ηθικές αρχές και ηθική συνείδηση, φιλανθρωπία, αξιοπρέπεια, καθήκον, εσωτερική επιταγή, εσωτερικός νόμος, ηθικός νόμος, άγραφος νόμος, θεοποίηση χρήματος, αγωνιστική διάθεση, αισιοδοξία, τόλμη, δυναμισμός, ηθική ελευθερία και υποδούλωση, ηθικές δεσμεύσεις, ταμπού.
Πολιτικός τομέας: πολιτικοποίηση, κομματικοποίηση, πολιτική συνείδηση, συμμετοχή στα κοινά, δημοκρατία, δικτατορία, πολίτευμα, ο άνθρωπος ως πολιτικό όν.